Veel mensen gaan er onterecht vanuit dat ze geen SOA kunnen hebben. Ze vertrouwen hun partner op diens blauwe ogen, maar kunnen zij ook alle voorgaande partners van hun partner vertrouwen en daar de partners van? Het antwoord is helaas nee, dus het zeker geen schande om samen een SOA-test te doen. Better safe than sorry!
Veel mensen denken dat als je een SOA hebt, dat dit altijd gepaard gaat met gezondheidsklachten. Er zijn helaas heel veel SOA’s die je wel kan overbrengen op andere, terwijl jij geen klachten hebt. De meeste SOA’s gaan dan ook niet vanzelf over, ook niet als je jaren niet seksueel actief bent.
Het is verstandig je te laten testen voordat je het condoom overboord gooit in een nieuwe relatie en als je seks hebt met verschillende partners, is het verstandig je periodiek te laten testen.
Voor een soa-test kun je het beste naar je huisarts of GGD. Wil of kun je daar niet naartoe? Dan kun je een thuistest doen. Die test doe je zelf.
Voor de nieuwsgierige onder ons, heb ik een overzicht gemaakt, die per SOA de onderstaande vragen beantwoord:
- Kan je de SOA hebben zonder dat je het weet?
- Kan de SOA jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
- Kan je andere besmetten als je de SOA hebt en het zelf niet weet?
- Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik de SOA heb en zwanger ben?
Chlamydia
Genitale wratten
Gonorroe
Herpes genitalis
Hepatitis B
Hiv-Aids
HPV
Mycoplasma
Schaamluis
Schurft
Shigella
Syfilis
Trichomonas
Chlamydia
Kan je Chlamydia hebben zonder dat je het weet?
Ja dat kan, niet iedereen heeft klachten.
Kan chlamydia jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
De meeste mannen (50%) krijgen binnen 1-3 weken klachten van een chlamydia-infectie.
De meeste vrouwen (90%) merken niets van een chlamydia-infectie. Daardoor kan het gebeuren dat zij lang blijft doorlopen met een chlamydia-infectie, soms wel jaren.
Als vrouwen niet op tijd behandeld worden voor chlamydia kunnen soms ernstigere klachten ontstaan, zoals:
- Bekkenontstekingen
- Onvruchtbaarheid
- Buitenbaarmoederlijke zwangerschap
Kan je andere besmetten als je Chlamydia hebt en het zelf niet weet?
Ja, je kunt de ziekte ongemerkt doorgeven.
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Clamydia heb en zwanger ben?
Risico voor zwangere (zelf)
Er bestaat bij de moeder een verhoogd risico op:
- Een ontsteking van het baarmoederslijmvlies na de bevalling.
Risico voor het ongeboren kind
Een onbehandelde infectie kan tijdens de zwangerschap een verhoogd risico geven op:
- Voortijdige weeën
- Vroegtijdig gebroken vliezen
- Vroeggeboorte
- Laag geboortegewicht.
Risico voor pasgeborene
Tijdens de baring kan het kind worden geïnfecteerd en bij pasgeborenen kan Chlamydia oogontstekingen en luchtweginfecties veroorzaken.
Gonorroe
Kan je Gonorroe hebben zonder dat je het weet?
Ja dat kan, niet iedereen heeft klachten.
Kan Gonorroe jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Als je geen klachten hebt, bestaat het gevaar dat de infectie niet tijdig gediagnosticeerd wordt. De infectie kan zo onopgemerkt blijven en zelfs blijvende schade aanrichten.
Als vrouwen niet op tijd behandeld worden voor gonorroe kunnen ernstigere klachten ontstaan, zoals:
- Bekkenontstekingen
- Onvruchtbaarheid
- Buitenbaarmoederlijke zwangerschap.
Als mannen niet op tijd behandeld worden voor gonorroe kunnen ernstigere klachten ontstaan, zoals:
- Ontsteking van de bijballen
- Ontsteking van de prostaat
Kan je andere besmetten als je Gonorroe hebt en het zelf niet weet?
Ja, je kunt de ziekte ongemerkt doorgeven.
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Gonorroe heb en zwanger ben?
Risico voor zwangere (zelf)
Er bestaat bij de moeder een verhoogd risico op infectie tijdens de zwangerschap die kan resulteren in:
- Septische abortus
- Ontsteking van vliezen rond foetus (chorioamnionitis)
- Te vroeg gebroken vliezen
- Infectie van het baarmoederslijmvliesen na de bevalling (post-partum endometritis)
Risico voor het ongeboren kind
Een onbehandelde infectie kan tijdens de zwangerschap een verhoogd risico geven op:
- Abortus
- Vroeggeboorte
Risico voor pasgeborene
Tijdens de baring kan het kind worden geïnfecteerd met Gonnoroe en een bindvliesontsteking van het oog (conjunctivitis gonorrhoica) ontwikkelen. Onbehandeld kan dit leiden tot blindheid.
Genitale wratten
Kan je Genitale wratten hebben zonder dat je het weet?
Ja, dan zitten ze bijvoorbeeld in je anus, penis of vagina
Kunnen Genitale wratten jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Ja, genitale wratten gaan meestal vanzelf over. Je hoeft er dus niet voor naar de dokter als je er geen last van hebt. Het kan wel lang duren voordat ze weg zijn. Soms wel 2 jaar.
Kan je andere besmetten als je Genitale wratten hebt en het zelf niet weet?
Ja, maar bij 1% van de mensen ontstaan uiteindelijk wratten.
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Genitale wratten heb en zwanger ben?
Risico voor zwangere (zelf)
Genitale wratten kunnen tijdens de zwangerschap groeien en mogelijk bloedinkjes veroorzaken. Zwangere vrouwen worden bij voorkeur behandeld na de zwangerschap, in verband met eventuele bijwerkingen.
Risico voor het ongeboren kind
Medicijnen om de wratten aan te stippen worden bij voorkeur niet tijdens de zwangerschap gebruikt, omdat ze schadelijk kunnen zijn voor het ongeboren kind.
Risico voor pasgeborene
De kans dat de baby bij de geboorte besmet raakt is minimaal.
Kan je van Genitale wratten baarmoederhalskanker krijgen?
Genitale wratten komen door HPV. Maar dat is een ander soort HPV dan het baarmoederhalskanker HPV. Je hebt dus niet meer kans op baarmoederhalskanker als je genitale wratten hebt.
Herpes genitalis
Kan je Herpes genitalis hebben zonder dat je het weet?
Ja dat kan, niet iedereen die dit virus heeft krijgt klachten. Je kunt het ook krijgen van een kus op de mond (koortslip).
Kan Herpes genitalis jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Ja dat kan, maar je kan er niet van genezen. De klachten kunnen ook na jaren pas opduiken.
Kan je andere besmetten als je Herpes genitalis hebt en het zelf niet weet?
Je kunt herpes ook doorgeven als je geen klachten hebt. De kans dat je het doorgeeft is dan wel veel kleiner dan wanneer je klachten hebt.
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Herpes genitalis heb en zwanger ben?
Risico voor zwangere (zelf)
Een zwangere loopt hetzelfde risico als niet-zwangeren.
Risico voor het ongeboren kind
Dit is zeldzaam, maar er bestaat het risico op:
- miskraam
- baby sterft na 24 weken voor de geboorte in de baarmoeder (intra-uteriene vruchtdood)
- aangeboren afwijkingen aan huid, ogen, zenuwstelsel
Risico voor pasgeborene
Dit is zeldzaam, maar de pasgeborene loopt risico op:
- lokale infecties (aan huid, ogen, zenuwstelsel)
- systematische infecties met overlijden (multi-organ failure)
- restverschijnselen (huid, zenuwstelsel).
Draagsters van het virus kunnen hun kind besmetten als zij voor het eerst blaasjes rond de vagina hebben op het moment van de bevalling. In dat geval kan de baby tijdens de bevalling besmet raken en kan een keizersnede noodzakelijk zijn.
Mycoplasma
Kan je Mycoplasma hebben zonder dat je het weet?
De meeste mensen hebben mycoplasma zonder dat ze het weten.
Kan Mycoplasma jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Waarschijnlijk niet, meestal is het dan al vanzelf over gegaan
Kan je andere besmetten als je Mycoplasma hebt en het zelf niet weet?
Ja, meestal krijgen mannen klachten en dan is het handig als de partner mee behandeld wordt om te voorkomen dat ze elkaar blijft besmetten.
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Mycoplasma heb en zwanger ben?
Op dit moment lijken er geen risico’s te zitten aan Mycoplasma voor de zwangere, ongeborene en pasgeborene. Er is nog te weinig onderzoek bekend om dit met zekerheid te zeggen,
Syfilis
Kan je Syfilis hebben zonder dat je het weet?
Ja dat kan, niet iedereen heeft klachten.
Kan Syfilis jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Ja dat kan, maar je kan er niet van genezen zonder medicatie
.
Zit syfilis al wat langer in je lichaam? Dan kun je deze klachten hebben:
- Huiduitslag: vlekjes over je hele lichaam, vooral op je handen en voeten
- Griep, hoofdpijn, keelpijn, je voelt je moe
Krijg je geen medicijnen voor je klachten? Dan kun je ergere klachten krijgen:
- Haaruitval, kale plekken op de hoofdhuid
- Oogklachten en problemen met zien
- Problemen met horen
- Na jaren: beschadigingen aan het hart, hersenen, ruggenmerg en botten
Kan je andere besmetten als je Syfilis hebt en het zelf niet weet?
Ja, je kunt de ziekte ongemerkt doorgeven.
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Syfilis heb en zwanger ben?
Risico voor zwangere (zelf)
Ja, maar voor de zwangere vrouw verloopt de ziekte niet ernstiger dan bij niet zwangere vrouwen.
Risico voor het ongeboren kind
De foetus kan via de placenta geïnfecteerd raken met als gevolg:
- miskraam
- baby sterft na 24 weken voor de geboorte in de baarmoeder (intra-uteriene vruchtdood)
- groeiachterstand (intra-uteriene groeivertraging)
- aangeboren afwijkingen
Risico voor pasgeborene
Bij de bevalling kan, met name bij genitale schade aan weefsel als gevolg van de aandoening, de pasgeborene geïnfecteerd worden.
Hiv-Aids
Kan je Hiv hebben zonder dat je het weet?
Ja, dat kan maar de meeste mensen krijgen tussen de 6 en 12 weken klachten
Kan Hiv jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Nee dat is onmogelijk. Je zult dan heel ziek worden. Doe je lang niets aan Hiv? Dan kun je Aids krijgen. Daar kun je dood door gaan.
Kan je andere besmetten als je Hiv hebt en het zelf niet weet?
Ja dat kan
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Hiv heb en zwanger ben?
Een moeder met hiv kan tijdens de zwangerschap of bevalling Hiv overdragen op de baby. In Nederland komt overdracht van moeder op kind nog nauwelijks voor. De kans op Hiv-overdracht is kleiner dan 1% als de moeder tijdens de zwangerschap behandeld wordt met hiv-remmers en geen borstvoeding geeft.
Hepatitis B
Kan je Hepatitis B hebben zonder dat je het weet?
De meeste mensen hebben Hepatitis B zonder dat ze het weten.
Kan Hepatitis B jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Hepatitis B gaat meestal binnen 6 maanden over.
Bij sommige mensen gaat hepatitis B niet meer uit je lichaam. Die kunnen schade aan hun lever krijgen en hebben meer kans op leverkanker. Zij hebben medicatie nodig om hun lever te beschermen.
Kan je andere besmetten als je Hepatitis B hebt en het zelf niet weet?
Ja, dat kan
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Hepatitis B heb en zwanger ben?
Risico voor zwangere (zelf)
Op termijn ontstaan er mogelijk complicaties van een chronische infectie. Bij acute infectie in het derde trimester van de zwangerschap is een ernstiger verloop van de ziekte beschreven dan bij niet-zwangere
Risico voor het ongeboren kind
De vrucht loopt het risico besmet te worden met het hepatitis B-virus en daardoor chronisch drager te worden.
Risico voor pasgeborene
Bij Hepatitis B virus-geïnfecteerde pasgeborenen ontstaan bij ±4% klinische symptomen.
In zeldzame gevallen (±0,4%) treedt een fulminante hepatitis op rond de derde levensmaand met vaak een fatale afloop.
Bij verreweg de meeste geïnfecteerde baby’s worden chronisch drager. Indien er geen behandeling plaatsvindt overlijdt 30-35% van de chronische dragers tussen het twintigste en zestigste levensjaar aan de gevolgen van cirrose of leverkanker (hepatocellulair carcinoom)
Schaamluis
Kan je Schaamluis hebben zonder dat je het weet?
Ja in het begin merk je er niks van, maar uiteindelijk gaat het jeuken.
Kan Schaamluis jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Nee, tegen die tijd heb je al last van jeuk
Kan je andere besmetten als je Schaamluis hebt en het zelf niet weet?
Ja dat kan.
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Schaamluis heb en zwanger ben?
In principe is er geen risico voor de zwangere en het kind als je schaamluis hebt.
Trichomonas
Kan je Trichomonas hebben zonder dat je het weet?
Mannen hebben meestal geen klachten. Vrouwen ook niet altijd, maar wel vaker.
Kan Trichomonas jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Soms krijg je pas jaren later klachten.
Klachten bij vrouwen:
- Je vagina is rood, gezwollen of doet pijn
- Jeuk
- Je vagina kan anders ruiken. Vaak vinden vrouwen dat de vagina stinkt of naar vis ruikt
- Het vocht in je vagina kan groengeel zijn. Soms zijn er kleine schuimbelletjes
- Pijn bij het plassen
Klachten bij mannen:
- Ontstoken eikel, rode en geïrriteerde huid
- Pijn bij het plassen
- Vocht uit je piemel
- De klachten zijn niet gevaarlijk en gaan meestal vanzelf over.
Kan je andere besmetten als je Trichomonas hebt en het zelf niet weet?
Ja, dat kan
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Trichomonas heb en zwanger ben?
Risico voor zwangere (zelf)
- Te vroeg gebroken vliezen (zelden)
Risico voor het ongeboren kind
- Vroeggeboorte (zelden)
HPV
Kan je HPV hebben zonder dat je het weet?
De meeste mensen hebben HPV zonder dat ze het weten.
Kan HPV jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Ja dat kan, meestal is HPV niet gevaarlijk en gaat het weer over zonder dat je dat merkt.
je kan kanker krijgen van HPV. Dat gebeurt niet vaak. Je kunt bijvoorbeeld baarmoederhalskanker, anuskanker of keelkanker krijgen.
Je kunt ook genitale wratten krijgen van HPV. Die zijn niet gevaarlijk en gaan meestal vanzelf over.
Kan je andere besmetten als je HPV hebt en het zelf niet weet?
Ja, dat kan
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik HPV heb en zwanger ben?
Risico voor zwangere (zelf)
- Zwangerschapsvergiftiging (pre-eclampsie)
Risico voor het ongeboren kind
- Vroeggeboorte
Risico voor pasgeborene
- Laag geboortegewicht
- In heel enkele gevallen wordt HPV van moeder op kind overgedragen bij de geboorte maar dit is zeldzaam.
Schurft
Kan je Schurft hebben zonder dat je het weet?
Het duurt ongeveer 2 tot 6 weken voordat je klachten krijgt. Je kunt dus schurft hebben en nog geen jeuk hebben. Heb je eerder schurft gehad? Dan kan je na een paar dagen al klachten krijgen.
Kan Schurft jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Nee, tegen die tijd heb je al last van jeuk
Kan je andere besmetten als je Schurft hebt en het zelf niet weet?
Ja, dat kan
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Schurft heb en zwanger ben?
Schurft is niet gevaarlijk als je zwanger bent. Wel is het belangrijk om dit bij de huisarts aan te geven. Vaak krijgen zwangere een andere crème voorgeschreven. En natuurlijk is het belangrijk om deze huidaandoening te behandelen, want je wilt voorkomen dat je baby straks ook schurft krijgt.
Shigella
Kan je Shigella hebben zonder dat je het weet?
Meestal beginnen de klachten 1 tot 3 dagen nadat je het hebt gekregen. Vaak verdwijnen ze na 4 dagen. Soms kunnen de klachten 10 tot 14 dagen duren.
Kan Shigella jaren sluimeren, zonder dat je er last van hebt?
Nee, dan ben je er al ziek van geworden. Voor Shigella krijg je meestal geen medicijnen. Het gaat meestal vanzelf over als je genoeg drinkt en rust neemt. Ben je erg ziek? Dan krijg je van de huisarts wel medicijnen. Na de besmetting kan je zonder klachten te hebben nog maandenlang drager zijn van Shigella.
Kan je andere besmetten als je Shigella hebt en het zelf niet weet?
Ja dat kan. Na de besmetting kan je zonder klachten te hebben nog maandenlang drager zijn van Shigella.
Wat zijn de risico’s als ik niet weet dat ik Shigella heb en zwanger ben?
Je kan van diarree altijd uitdrogingsverschijnselen krijgen. Raadpleeg dan een arts.
Bron: rivm.nl en soaaids.nl
