Roze Driehoek
Homoseksuele mensen die door de nazi’s werden opgepakt en vastgehouden in concentratiekampen, moesten een roze driehoek op hun kleding dragen als herkenningsteken. Met de kleur roze wilden de nazi’s de vrouwelijkheid van homoseksuele mannen benadrukken. Lesbische vrouwen droegen een zwarte driehoek. De nazi’s zagen hen niet als een directe dreiging, maar eerder als asociaal. Na de oorlog werden lesbische vrouwen echter ook geïdentificeerd met de roze driehoek.
In de eerste tientallen jaren na de Tweede Wereldoorlog werd er weinig aandacht besteed aan de homoseksuelen die vervolgd waren. Dit begon te veranderen tegen het einde van de jaren zestig. Studentengroepen begonnen op een meer opvallende en radicale manier op te komen voor de rechten van homoseksuelen. Ze gebruikten daarbij de roze driehoek om de herinnering aan de nazi-vervolging levend te houden, en om bewust de confrontatie aan te gaan met heteroseksuelen.
30 leden van de Amsterdamse Jongeren Aktiegroepen Homoseksualiteit (AJAH) droegen roze driehoekjes op hun kleding toen ze op 5 mei 1970 protesteerden. Dit deden ze omdat twee leden van de AJAH een dag eerder waren gearresteerd tijdens de Nationale Dodenherdenking op de Dam in Amsterdam, omdat ze een krans wilden leggen bij het Nationaal Monument.
Naar het voorbeeld van de roze driehoek kregen ook veel homogerelateerde activiteiten, organisaties en gebouwen de naam “roze”, zoals bijvoorbeeld Roze Zaterdag in Nederland en België, het Nederlandse radioprogramma Het Roze Rijk, de actiegroep Roze Leeuwen in Vlaanderen, en Het Roze Huis in Antwerpen. Het symbool van de roze driehoek werd ook buiten Europa overgenomen als een teken van de strijd voor gelijke rechten.
Tegenwoordig verdwijnt de roze driehoek als symbool voor homoseksualiteit langzaam. De regenboogvlag heeft zijn plek ingenomen. De driehoek had een negatieve betekenis. De vlag probeert een positievere boodschap over te brengen.
Gilbert Baker regenboogvlag
In juni 1978 bedacht de Amerikaanse kunstenaar Gilbert Baker uit San Francisco de regenboogvlag voor de Gay Pride parade van dat jaar. Deze vlag symboliseert trots en diversiteit. Baker liet zich inspireren door de “Flag of Brotherhood”, die in de jaren zestig door sommige mensen als symbool voor wereldvrede werd gebruikt.
Deze vlag werd voor het eerst onthuld op 25 juni 1978, tijdens de Gay Freedom Day Parade in San Francisco. De allereerste twee regenboogvlaggen werden met de hand geverfd en in elkaar genaaid door 30 vrijwilligers.
De oorspronkelijke regenboogvlag van Gilbert Baker bestond uit acht kleurbanen die elk een symbolische betekenis hadden:
| Roze | Seks |
| Rood | Leven |
| Oranje | Geneeskracht |
| Geel | Zonlicht |
| Groen | Natuur |
| Turquoise | Magie / Kunst |
| Blauw | Sereeniteit |
| Violet: | Karakter / Spirit |
De Brotherhood-vlag
De Brotherhood-vlag bestaat uit vijf horizontale strepen van dezelfde breedte. De bovenste strook is rood, de tweede strook is wit, de derde strook is bruin, de vierde strook is geel en de onderste strook is zwart. Elke streep staat symbool voor een van de vijf verschillende groepen van het menselijk ras.
Van acht, naar zeven, naar zes…
Toen de Paramount Flag Company, waar Gilbert Baker geruime tijd werkte, een vlag wilde maken met de bovengenoemde acht kleuren, bleek het echter moeilijk om de kleur roze te produceren. Hierdoor werd de roze streep weggelaten in de tweede versie van deze vlag.
Vervolgens werd in 1979 ontdekt dat wanneer de vlag verticaal werd opgehangen, de middelste streep achter de vlaggenmast verdween. Daarom werd besloten om de turkooise streep te verwijderen. Sindsdien bestaat de oorspronkelijke regenboogvlag van de LHBTI+ gemeenschap uit zes strepen.
Victory over AIDS vlag
In de jaren 80 verscheen de “Victory Over AIDS”-vlag tijdens het hoogtepunt van de AIDS-epidemie. Deze vlag voegde een zwarte streep toe aan de onderkant van de oorspronkelijke trotsvlag, om de mensen te herdenken die verloren zijn gegaan aan HIV/AIDS en om het stigma dat nog steeds mensen met HIV omringt, te benadrukken.
Philly pride vlag
In 2017 creëerde Amber Hikes van het Philadelphia Office of LGBT Affairs een aangepaste versie van de regenboogvlag met hun campagne ‘More Color More Pride’. Deze vlag behield de oorspronkelijke 6 kleuren, maar voegde ook een zwarte en een bruine streep aan de bovenkant toe. Deze kleuren werden ingevoegd om speciale aandacht te vestigen op mensen van kleur binnen de LHBTI+ gemeenschap.
Progress Pride vlag
In 2018 bedacht Daniel Quasar, een grafisch ontwerper, de Progress Pride Vlag door een vijfkleurige ‘Chevron’ (dubbel omgekeerd V-teken) toe te voegen aan de traditionele zeskleurige regenboogvlag.
Hij hield de oorspronkelijke zes kleuren apart, omdat hij hun originele betekenissen wilde behouden. De kleuren van de trans-vlag (wit, roze en blauw) en de bruine en zwarte strepen van de Philly Pride Vlag werden aan de linkerkant van de vlag in de vorm van een ‘chevron’ toegevoegd. De pijl wijst naar rechts om vooruitgang te symboliseren.
Intersekse Inclusieve Progress Pride vlag
In 2021 introduceerde de intersekse artiest en activist Valentino Vecchietti, samen met Intersex Equality Rights U.K., een bijgewerkte versie van de Progress Pride Vlag. Deze vernieuwde vlag integreert ook de intersekse vlag (geel met een paarse cirkel in het midden) in het ontwerp. Hiermee willen ze de focus leggen op de zichtbaarheid en inclusie van intersekse personen.
bronnen:
MEIJT., Çavaria, World Peace Association: Brotherhood flag, Nos.nl, Wikipedia.nl
